Α. Καυκαλιάς: Πίσω από τα πλεονάσματα κρύβεται κοινωνική αδικία

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Αντρέας Καυκαλιάς, άσκησε έντονη κριτική στις πολιτικές της κυβέρνησης και στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2026, κατά την ομιλία του στη Βουλή, υπογραμμίζοντας ότι πίσω από τους θετικούς μακροοικονομικούς δείκτες «κρύβεται μια πραγματικότητα κοινωνικών ανισοτήτων και υποτίμησης της εργασίας».
Ο κ. Καυκαλιάς ανέφερε ότι η κυβέρνηση επικαλείται την ανάπτυξη, τα πλεονάσματα και τη μείωση του δημόσιου χρέους για να υπερασπιστεί τις πολιτικές της, σημειώνοντας ωστόσο πως «ουδείς αμφισβητεί τους αριθμούς». Τόνισε, όμως, ότι η ουσία βρίσκεται στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία, όπου –όπως είπε– καταγράφεται ανισομερής ανάπτυξη με συγκέντρωση του πλούτου υπέρ του κεφαλαίου και εις βάρος των εισοδημάτων της εργασίας.
Υπογράμμισε ότι το υφιστάμενο μοντέλο ανάπτυξης δεν επενδύει σε ουσιαστικές διαρθρωτικές τομές, όπως η πράσινη και κυκλική οικονομία, ο πρωτογενής τομέας, η μεταποίηση, η έρευνα και η καινοτομία, ενώ κρατά «παγωμένες» σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην ενέργεια, την πράσινη μετάβαση και τη στέγη. Παράλληλα, έκανε λόγο για έντονες τάσεις συγκέντρωσης σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας –όπως οι τράπεζες, η υγεία και η ενέργεια– με τη δημιουργία ολιγοπωλίων και καρτέλ, που, όπως είπε, αποφέρουν υπερκέρδη στο κεφάλαιο και αυξημένα βάρη στα νοικοκυριά.
Αναφερόμενος στον Προϋπολογισμό του 2026, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ σημείωσε ότι συντηρεί τις ίδιες παθογένειες, παραμένοντας εγκλωβισμένος στις ανελαστικές δαπάνες και στη λογική των πλεονασμάτων «χωρίς κοινωνικό αποτύπωμα». Τόνισε ότι στηρίζεται σε έκτακτα έσοδα από έμμεσες φορολογίες και την ακρίβεια, ενώ κατήγγειλε εξοικονομήσεις από αναπτυξιακά έργα που δεν υλοποιούνται. Ως ενδεικτικό παράδειγμα ανέφερε τις εξοικονομήσεις πέραν των €100 εκατ. σε έργα που δεν θα προχωρήσουν, αλλά και το χαμηλό ποσοστό υλοποίησης του αναπτυξιακού προϋπολογισμού, που το 2024 ανήλθε στο 61%.
Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος, ο κ. Καυκαλιάς αναγνώρισε ότι η πτωτική του πορεία δεν είναι αρνητική, τόνισε όμως ότι η κυβέρνηση αποσιωπά τη σημαντική αύξηση του εσωτερικού δανεισμού από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Όπως ανέφερε, το χρέος προς το Ταμείο έφτασε τα €11,9 δισ. στο τέλος του 2024, από €10,6 δισ. το 2023, ενώ με βάση στοιχεία του Οκτωβρίου 2025 ανέρχεται στα €12,793 δισ. Έθεσε εκ νέου το ερώτημα ποιος είναι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για αποπληρωμή του χρέους και για τη δημιουργία πραγματικού αποθεματικού στο Ταμείο.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ τόνισε ότι, παρά τον ισοσκελισμένο χαρακτήρα του Προϋπολογισμού, αυτός αδυνατεί να αντιμετωπίσει τη διεύρυνση των κοινωνικών και εισοδηματικών ανισοτήτων. Ανέφερε ότι η αγοραστική δύναμη μισθών και συντάξεων συρρικνώνεται, ενώ οι εργαζόμενοι στην Κύπρο δουλεύουν περισσότερες ώρες από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά αμείβονται με έως και 40% χαμηλότερους μισθούς. Υπογράμμισε επίσης ότι λιγότεροι από τους μισούς εργαζόμενους καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, σημειώνοντας ότι η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει άμεσα.
Ο κ. Καυκαλιάς κάλεσε την κυβέρνηση να καταθέσει συγκεκριμένο οδικό χάρτη για την ενίσχυση και επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, αξιοποιώντας και τα εργαλεία της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τον κατώτατο μισθό. Παράλληλα, αναφέρθηκε σε ανεκπλήρωτα αιτήματα της κοινωνίας, όπως η αύξηση του κατώτατου μισθού και της κατώτατης σύνταξης, η κατάργηση του πέναλτι 12% στις συντάξεις, η παροχή σύνταξης χηρείας σε όλους τους άνδρες και η θεσμοθέτηση της επ’ αμοιβής πρακτικής άσκησης για τους νέους.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο κράτος κοινωνικής πρόνοιας, τονίζοντας ότι, σε συνθήκες ακρίβειας και στεγαστικής κρίσης, θα έπρεπε να ενισχύεται και όχι να αποδυναμώνεται. Σημείωσε ότι οι δαπάνες για κοινωνική προστασία παραμένουν στο 19,13% του ΑΕΠ, πολύ κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ επεσήμανε τη σοβαρή υποχρηματοδότηση των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και των πολιτικών για τα άτομα με αναπηρία.
Κλείνοντας, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ αναφέρθηκε στη φορολογική μεταρρύθμιση, χαρακτηρίζοντας τις προτάσεις της κυβέρνησης κοινωνικά άδικες και ετεροβαρείς. Επικαλέστηκε στοιχεία που καταδεικνύουν τη μεγάλη συγκέντρωση πλούτου στην Κύπρο και τόνισε ότι η υψηλή έμμεση φορολογία πλήττει δυσανάλογα τα χαμηλά εισοδήματα. Παρουσίασε, τέλος, τις προτάσεις του ΑΚΕΛ για φορολόγηση των υπερκερδών και της μεγάλης ακίνητης ιδιοκτησίας, αύξηση του αφορολόγητου, φορολογικές ελαφρύνσεις για οικογένειες και μείωση του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά, καταλήγοντας ότι «η Κύπρος και η κοινωνία αξίζουν καλύτερα».