ΕΚ: Υπέρ της δημιουργίας «στρατιωτικού Σένγκεν» για ενδεχόμενη ρωσική επίθεση

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά κατάργηση των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ για μετακίνηση στρατευμάτων και εξοπλισμού, καθώς και την αναβάθμιση σιδηροδρόμων, οδικών αξόνων, σηράγγων και γεφυρών.
Η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τη στρατιωτική κινητικότητα και την επείγουσα ανάγκη διευκόλυνσης της ταχείας διασυνοριακής μετακίνησης στρατευμάτων, εξοπλισμού και μέσων σε ολόκληρη την Ευρώπη, τονίζουν οι ευρωβουλευτές. Επισημαίνουν ότι η στρατιωτική κινητικότητα αποτελεί ουσιώδη παράγοντα για την κοινή ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα, αλλά και κρίσιμο στοιχείο για την ασφάλεια της ανατολικής πτέρυγας, ιδίως των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας.
Αύξηση της χρηματοδότησης
Το ψήφισμα του Κοινοβουλίου χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση του προϋπολογισμού για τη στρατιωτική κινητικότητα στον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό σε ποσό άνω των 17 δισ. ευρώ. Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη της ΕΕ να απόσχουν από περικοπές της πρότασης αυτής, όπως έπραξαν στον προϋπολογισμό 2021 – 2027, όταν μείωσαν τα προτεινόμενα κονδύλια κατά 75%. Προσθέτουν ότι η αναβάθμιση 500 «σημείων συμφόρησης» υποδομών, όπως γέφυρες ή σήραγγες, θα απαιτούσε τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ, και καλούν την Επιτροπή να απλουστεύσει τις διαδικασίες για την απόκτηση χρηματοδότησης για έργα διπλής χρήσης.
«Στρατιωτικός χώρος Σένγκεν»
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ότι, παρότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη βελτίωση της στρατιωτικής κινητικότητας, εξακολουθούν να υφίστανται σημαντικά διοικητικά και χρηματοδοτικά εμπόδια, καθώς και εμπόδια σε επίπεδο υποδομών, γεγονός που σημαίνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται πάνω από ένας μήνας για τη μετακίνηση στρατιωτικού εξοπλισμού εντός της ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επενδύσουν περισσότερο στις σχετικές υποδομές, ιδίως κατά μήκος των τεσσάρων διαδρόμων στρατιωτικής κινητικότητας της ΕΕ. Ζητούν επίσης την ευρύτερη εφαρμογή ψηφιακών λύσεων και την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων για τη διασυνοριακή μετακίνηση μέσω της δημιουργίας υπηρεσιών «μίας στάσης» (one-stop-shop).
Συνιστούν ακόμη η ΕΕ να εργαστεί για τη δημιουργία ενός «στρατιωτικού χώρου Σένγκεν», βάσει ενός χάρτη πορείας που θα πρέπει να υποβάλει η Επιτροπή και με τη συνδρομή μιας ειδικής ομάδα εργασίας για τη στρατιωτική κινητικότητα και ενός συντονιστή της ΕΕ, με στόχο τον εξορθολογισμό της υλοποίησης των διαφόρων πρωτοβουλιών.
Συνεργασία ΕΕ – ΝΑΤΟ
Το Κοινοβούλιο υπογραμμίζει ότι η στρατιωτική κινητικότητα αποτελεί προτεραιότητα για τη συνεργασία ΕΕ – ΝΑΤΟ και είναι ουσιώδης για τη διευκόλυνση της μετακίνησης συμμαχικών δυνάμεων σε περιόδους ειρήνης, κρίσης ή πολέμου. Στο ψήφισμα, οι ευρωβουλευτές ζητούν τη διεξαγωγή τακτικών κοινών ασκήσεων και δοκιμών αντοχής για τον εντοπισμό και την άρση των εμποδίων, ενώ επιθυμούν επίσης η ΕΕ να ακολουθήσει το παράδειγμα του ΝΑΤΟ και να διασφαλίσει ότι οι δυνάμεις ταχείας αντίδρασης θα μπορούν να διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα της Ένωσης εντός τριών ημερών υπό κανονικές συνθήκες και εντός 24 ωρών σε κατάσταση κρίσης.
Ο συνεισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Petras Auštrevičius (Renew, Λιθουανία) δήλωσε: «Για να διατηρήσει η Ευρώπη την ισχύ της και την ικανότητά της να αποτρέπει επιθέσεις, είναι κρίσιμης σημασίας να αποδείξουμε την ετοιμότητά μας. Αυτό περιλαμβάνει την ικανότητα ταχείας ανάπτυξης στρατευμάτων και εξοπλισμού σε ολόκληρη την ΕΕ. Η υπέρβαση των διοικητικών βαρών και η ανάπτυξη δυνατοτήτων και υποδομών διπλής χρήσης δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Το Κοινοβούλιο αναδεικνύει το έργο που απομένει για την επίτευξη ενός πραγματικού στρατιωτικού χώρου Σένγκεν, και αυτό πρέπει να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό».
Ο συνεισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberts Zīle (ECR, Λετονία) τόνισε: «Υπάρχουν επί του παρόντος πάρα πολλά εμπόδια στη στρατιωτική κινητικότητα, τα οποία θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν γρήγορα χωρίς να απαιτηθούν σημαντικοί πόροι. Η στρατιωτική κινητικότητα έχει καταστεί ακόμη πιο επείγουσα υπό το φως του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο – πρέπει να διατηρήσουμε τη δυναμική και να αξιοποιήσουμε τις άμεσα εφικτές λύσεις».
Επόμενα βήματα
Το ψήφισμα για τη στρατιωτική κινητικότητα εγκρίθηκε την Τετάρτη με 493 ψήφους υπέρ, 127 κατά και 38 αποχές. Οι ευρωβουλευτές των Επιτροπών Μεταφορών και Άμυνας θα ξεκινήσουν τώρα το νομοθετικό τους έργο σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο.