Ευρωβουλευτές επισημαίνουν στρατηγική αυτονομία και διαφοροποίηση ενεργειακών πηγών

Οι πολιτικές και γεωστρατηγικές πτυχές για το μέλλον της ΕΕ, αναδείχθηκαν σε συζήτηση την Τρίτη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και την ενίσχυση της παρακολούθησης των ενεργειακών εξαρτήσεων.
Ο Επίτροπος Ενέργειας, Νταν Γιόργκενσεν, αναφερόμενος στους Ευρωβουλευτές, υπογράμμισε πως «το Σώμα λαμβάνει πολλές σημαντικές αποφάσεις. Αλλά εξακολουθώ να πιστεύω ότι είναι σπάνιο να λαμβάνεις μια απόφαση για την οποία γνωρίζουμε με βεβαιότητα ότι θα γίνει αντιληπτή στη Μόσχα. Θα γίνει αντιληπτή στην Ουάσινγκτον. Θα γίνει αντιληπτή σε όλο τον κόσμο, πιθανώς με χαμόγελα στα περισσότερα μέρη, αλλά σίγουρα όχι με χαμόγελα στη Μόσχα,», επισημαίνοντας ότι αυτή η πράξη της ΕΕ «αφαιρεί πραγματικά χρήματα από το πολεμικό ταμείο του Πούτιν».
Σύμφωνα με τον Επίτροπο, η απόφαση απαγόρευσης εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου είναι ιστορική, αλλά και μόνιμη, όχι αναθεωρήσιμη σε έξι μήνες.
«Αργότερα, στις αρχές του επόμενου έτους, η Επιτροπή θα υποβάλει επίσης μια πρόταση για τον τερματισμό των τελευταίων εισαγωγών πετρελαίου», πρόσθεσε ο Γιόργκενσεν. «Αργότερα, θα υποβάλουμε επίσης μια πρόταση για τον τερματισμό των πυρηνικών καυσίμων. Αν και εξετάζουμε την οικονομική πλευρά, προφανώς αυτή η απόφαση σήμερα είναι πολύ πιο σημαντική», τόνισε.
Από πλευράς του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ο Ευρωβουλευτής Γιόργκεν Βάρμπορν τόνισε ότι «όσο συνεχίζουμε να εισάγουμε ρωσικό αέριο, συνεχίζουμε να χρηματοδοτούμε τη πολεμική μηχανή του Πούτιν», υπογραμμίζοντας πως η πραγματική ασφάλεια χτίζεται μέσω ενεργειακής ανεξαρτησίας και επενδύσεων σε πράσινη, εγχώρια παραγωγή.
Στο επίκεντρο της συζήτησης και η παρέμβαση του Κύπριου Ευρωβουλευτή Κώστα Μαυρίδη (S&D), ο οποίος συνέδεσε την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο με τη συνολική στρατηγική αυτονομία της Ένωσης. Όπως τόνισε, «ο Κανονισμός για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο αφορά την ενέργεια, την ασφάλεια και τον προσανατολισμό μας στο μέλλον». Ωστόσο, προειδοποίησε ότι το πραγματικό διακύβευμα δεν είναι μόνο ο τερματισμός των άμεσων εισαγωγών, αλλά και το κλείσιμο των έμμεσων «διαδρόμων» μέσω τρίτων χωρών.
Ο Κύπριος Ευρωβουλευτής σημείωσε ότι «πρέπει να κλείσουν οι διάδρομοι μέσω τρίτων χωρών, ιδίως αυτών με αναξιόπιστα και αυταρχικά καθεστώτα που πλουτίζουν για χρόνια με βρώμικο παιχνίδι εις βάρος των ζωτικών μας συμφερόντων». Έφερε μάλιστα ως παραδείγματα την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, υπογραμμίζοντας ότι έχουν δηλώσει δημόσια πως δεν θα συμμορφωθούν με κυρώσεις, όπως πράττουν εδώ και χρόνια, καθώς μια τέτοια πραγματικότητα ακυρώνει στην πράξη κάθε έννοια συνεκτικής ευρωπαϊκής πολιτικής αν δεν αντιμετωπιστεί με αποφασιστικότητα.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στη διάσταση της διαφοροποίησης των πηγών και των οδεύσεων ενέργειας, αναδεικνύοντας την Ανατολική Μεσόγειο ως στρατηγικό πυλώνα ενεργειακής αυτονόμησης της ΕΕ. Όπως ανέφερε, «προς το παρόν, η μόνη δυνατότητα για εγχώριες πηγές ενέργειας εντός της ΕΕ είναι στην Ανατολική Μεσόγειο», επισημαίνοντας τις πρόσφατες ανακαλύψεις και συμφωνίες με την Κυπριακή Δημοκρατία στο επίκεντρο των εξελίξεων. Το συμπέρασμά του ήταν ξεκάθαρο: «από τη μια έχουμε κακή πολιτική και από την άλλη, καλή πολιτική με όραμα για την Ευρώπη – και η σωστή επιλογή είναι πολύ ξεκάθαρη».
Από τη δική του σκοπιά, ο Τιερί Μαριανί, Ευρωβολευτής του κόμματος Πατριώτες για την Ευρώπη, άσκησε δριμεία κριτική, κάνοντας λόγο για «τύφλωση» της Ένωσης και υποστηρίζοντας ότι η πλήρης και μη αναστρέψιμη ρήξη με το ρωσικό αέριο «κλειδώνει νομικά αποφάσεις χωρίς καμία ρήτρα αναθεώρησης», στερώντας από την Ευρώπη κάθε δυνατότητα προσαρμογής ακόμη και σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Αντίθετα, ο Ευρωβουλευτής του ECR Ρίχαρντ Κολς χαιρέτισε τη συμφωνία ως «ουσιαστικό, πρακτικό και ρεαλιστικό αποτέλεσμα», τονίζοντας ότι η νέα ρύθμιση πετυχαίνει ό,τι δεν μπορούν οι κυρώσεις: μπλοκάρει τη ρωσική ενέργεια με μόνιμο και σταθερό νομικό πλαίσιο, χωρίς τις επαναλαμβανόμενες πολιτικές διαπραγματεύσεις. Υπενθύμισε μάλιστα ότι, χάρη στη στάση του Κοινοβουλίου, η απαγόρευση τίθεται σε ισχύ νωρίτερα, στερώντας «δισεκατομμύρια ευρώ από τον προϋπολογισμό του Κρεμλίνου».
Στο ίδιο πνεύμα, η Λιούμπιτσα Καρβάσοβα, Ευρωβουλευτής του Renew Europe μίλησε για «ιστορική απόφαση», κατηγορώντας όσους καλλιεργούν τον φόβο ότι «χωρίς ρωσικό αέριο δεν μπορούμε να ζήσουμε», ενώ στην πραγματικότητα, όπως είπε, «είναι μόνο αυτοί που δεν ξέρουν να ζουν χωρίς αυτό». Κάλεσε σε στροφή προς το μέλλον και στην υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων.
Η Τέρι Ράιντκε (Πράσινοι/ΕFA) υπογράμμισε ότι η Ευρώπη δεν θα είναι πραγματικά ελεύθερη όσο εξαρτάται από «ορυκτά καύσιμα, ολιγάρχες και αυταρχικά καθεστώτα», τονίζοντας πως η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο πρέπει να συνοδευτεί από μαζικές επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ενεργειακή αποδοτικότητα.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Χάνα Γκέντιν (Αριστερά) χαρακτήρισε την απεξάρτηση «ιστορικά σημαντική απόφαση ασφάλειας», διορθώνοντας, όπως είπε, ένα στρατηγικό λάθος δεκαετιών.