Η Τουρκία αν θέλει μπορεί να δοκιμάσει

Η χθεσινή τριμερής στην Ιερουσαλήμ λειτούργησε ως πολιτική προειδοποίηση προς την Άγκυρα και ως πρακτικό στήριγμα για τα έργα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το ουσιαστικό δεν είναι μόνο η σύμπτωση συμφερόντων Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ, αλλά το ότι πίσω από αυτό το σχήμα στέκεται και το «+1» των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό μετατρέπει γεωτρήσεις, αγωγούς και την ηλεκτρική διασύνδεση σε υλοποιήσιμο έργο με πολιτική κάλυψη, που δυσκολεύει τις γνωστές τουρκικές τακτικές παρενόχλησης.
Στην Ανατολική Μεσόγειο τα έργα δεν κρίνονται μόνο στα τεχνικά σχέδια και στις οικονομικές παραμέτρους ή στα συμβόλαια, αλλά και στο ποιος μπορεί να προστατεύσει μια υποθαλάσσια υποδομή όταν κάποιοι επιλέγουν να δημιουργήσουν γκρίζες ζώνες ή να παρενοχλήσουν πλοία κάνοντας επίδειξη ισχύος και θράσους.
Πώς θα αντιδράσει η Τουρκία και τι μπορεί να κάνει πραγματικά; Πρώτα θα επιχειρήσει να υποβαθμίσει το μήνυμα, λέγοντας ότι δεν την απειλεί κανείς, αλλά ταυτόχρονα θα προειδοποιεί πως θα λάβει τα «αναγκαία μέτρα» αν θεωρήσει ότι θίγονται τα συμφέροντά της στη «γαλάζια πατρίδα». Αυτή η τακτική ανάγνωσης δύο όψεων δεν θα είναι ούτε πρωτόγνωρη ούτε τυχαία. Είναι ο τρόπος της Τουρκίας να παραμένει στο κάδρο χωρίς να πληρώνει το κόστος μιας ευθείας σύγκρουσης με έναν συνδυασμό κρατών που περιλαμβάνει το Ισραήλ, δύο μέλη της ΕΕ και τις ΗΠΑ με ενεργό ενδιαφέρον.
Η Άγκυρα διαθέτει εργαλεία για καθυστέρηση υλοποίησης των έργων αλλά δεν θα μπορούσε με ευκολία να τα ακυρώσει. Η εμπειρία των παρενοχλήσεων σε ερευνητικά σκάφη, αλλά και ο σχεδιασμός στρατιωτικής ετοιμότητας από ελληνικής πλευράς για το ενδεχόμενο επεισοδίων γύρω από το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, δείχνουν ότι η «ενόχληση» είναι το πιθανότερο σενάριο. Με άλλα λόγια, μπορεί να επιχειρήσει να ανεβάσει τους τόνους, με ρίσκο άρα και κόστος, για να δοκιμάσει νεύρα και αντοχές, αλλά το να τραβήξει το σχοινί μέχρι εκεί που θα σπάσει είναι μια άλλη υπόθεση.
Ανοίγει, λοιπόν, ο δρόμος για την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης; Πολιτικά, ναι, ενισχύεται ο διάδρομος. Η τριμερής έβαλε το έργο του Great Sea Interconnector, στο κέντρο και το συνέδεσε με ευρύτερα σχέδια περιφερειακής συνδεσιμότητας προς την Ευρώπη και την Ασία. Όμως η τελική ευθεία δεν είναι μόνο γεωπολιτική καθώς υπάρχουν ακόμη τεχνικές και οικονομικές παράμετροι που αναθεωρούνται, όπως αναγνωρίζουν οι ίδιες οι κυβερνήσεις. Αυτό σημαίνει ότι η Ιερουσαλήμ δίνει ώθηση και κάλυψη, αλλά δεν υποκαθιστά χρηματοδότηση, αδειοδοτήσεις, χρονοδιαγράμματα και διαχείριση ρίσκου.
Η τριμερής έδειξε στην Τουρκία ότι, αν θέλει να δοκιμάσει την αποφασιστικότητα των τριών, δεν θα βρει τις τρεις χώρες μπροστά της ως μονάδες, αλλά ως σύμπλεγμα συμφερόντων με δυτική αμερικάνικη και ευρωπαϊκή πλάτη. Αυτό είναι το σημείο που συνήθως χαλάει την όρεξη της Άγκυρας για για περιπέτειες, γιατί εκεί αρχίζει ο λογαριασμός, τον οποίο πληρώνει με την απομόνωση της.