Λεπτή ισορροπία ο Ενιαίος Κατώτατος Μισθός μεταξύ κοινωνικής προστασίας και βιωσιμότητας, ισχυρίζεται το ΣΟΑΚ

Ο καθορισμός ενός Ενιαίου Κατώτατου Μισθού (ΕΚΜ) στην Κύπρο απαιτεί λεπτή ισορροπία μεταξύ της κοινωνικής προστασίας των εργαζομένων και της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων, αναφέρει το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας Κύπρου (ΣΟΑΚ).
«Τα δύο δεν είναι όμως ανεξάρτητα, ούτε και κατ΄ ανάγκη συγκρουόμενα», αναφέρει σε ανακοίνωση το ΣΟΑΚ, προσθέτοντας ότι «η ύπαρξη βιώσιμων και ανταγωνιστικών επιχειρήσεων αποτελεί βασικό παράγοντα στη δημιουργία καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας και η διασφάλιση ενός καλό επιπέδου διαβίωσης αποτελεί πόλο έλξης και βελτιώνει την παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού».
Αναφέρει επίσης ότι ο μηχανισμός καθορισμού του ΕΚΜ θα πρέπει να λάβει υπόψη του τα πιο πάνω, και να δώσει βαρύτητα στις μέσο-μακροχρόνιες επιπτώσεις σε τομείς και θέσεις εργασίας που θεωρούνται πιο μόνιμες.
Παράλληλα, αναφέρει ότι όπου είναι πρακτικά δυνατόν, θα πρέπει να εξεταστούν και να υιοθετηθούν μέτρα και κριτήρια, που θα διαχωρίζουν ή εξαιρούν, τομείς, ηλικίες, τύπο εργασίας και γεωγραφικές περιοχές, ώστε ο καθορισμός του ΕΚΜ να είναι πιο αποτελεσματικός περιορίζοντας τις παράπλευρες αρνητικές επιπτώσεις.
Το ΣΟΑΚ εισηγείται όπως μέχρι να τροχιοδρομηθούν τα πιο πάνω αποφευχθούν ενέργειες που θα προκαλέσουν αναστάτωση στην αγορά, πληθωριστικές τάσεις αλλά και μη ανατρέψιμα προηγούμενα.
Πιο συγκεκριμένα, το ΣΟΑΚ συστήνει όπως προηγουμένως ληφθούν υπόψη η διαφοροποίηση κλάδων και παραγωγικότητας, η ανταγωνιστικότητα, η επίδραση στην απασχόληση και στο κόστος διαβίωσης ευάλωτων ομάδων, η αδήλωτη και παράνομη εργασία, οι παράπλευρες επιπτώσεις και η διαφάνεια και δημιουργία προηγούμενου.
Αναφορικά με τη διαφοροποίηση κλάδων και παραγωγικότητας, το ΣΟΑΚ αναφέρει ότι η κυπριακή οικονομία βασίζεται σε πολύ διαφορετικούς κλάδους (τουρισμός- εστίαση, λιανεμπόριο, κατασκευές, χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας) εκ των οποίων ο κάθε ένας ξεχωριστά επηρεάζεται άμεσα ή έμμεσα σε διαφορετικό βαθμό από τη διαφοροποίηση του ΕΚΜ λόγω της δομής των λειτουργικών του εξόδων.
Σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα, το Συμβούλιο αναφέρει ότι συγκεκριμένοι τομείς της οικονομίας αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο εξωγενή ανταγωνισμό και θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η επίπτωση στην εξωγενή ζήτηση μιας αύξησης του λειτουργικού τους κόστους.
Αναφορικά με την επίδραση στην απασχόληση και στο κόστος διαβίωσης ευάλωτων ομάδων, το ΣΟΑΚ αναφέρει ότι μια σημαντική και γενική αύξηση στου ΕΚΜ θα επηρεάσει περισσότερο τις πιο ευάλωτες ομάδες και προσθέτει πως «υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν πληθωριστικές πιέσεις με αποτέλεσμα οι χαμηλόμισθοι να δουν το πραγματικό τους εισόδημα να συρρικνώνεται και στην περίπτωση απώλειας θέσεων εργασίας, αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο οι ανειδίκευτοι εργάτες και οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας».
Παράλληλα, αναφέρει ότι πιθανόν θα χαθούν θέσεις εργασίας, οι οποίες καλύπτονται από άτομα, τα οποία επιδιώκουν να ενισχύσουν προσωρινά το προσωπικό ή οικογενειακό τους εισόδημα, π.χ. φοιτητές, άτομα που αναζητούν νέα εργασία ή άτομα που προτιμούν τη μερική απασχόληση.
Σε σχέση με την αδήλωτη και παράνομη εργασία, το ΣΟΑΚ αναφέρει ότι έχει επισημάνει επανειλημμένα την ανάγκη δραστικής μείωσης της αδήλωτης και παράνομης εργασίας, η οποία σύμφωνα με αριθμό ανεξάρτητων μελετών παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
«Η αδήλωτη και παράνομη εργασία, όχι μόνο οδηγεί σε απώλεια εσόδων για το κράτος επιβαρύνοντας δυσανάλογα τους πολίτες που συμμορφώνονται, αλλά δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, μεταφέροντας πόρους της οικονομίας σε, υπό άλλες συνθήκες, λιγότερο παραγωγικούς τομείς, επιχειρήσεις και επαγγελματίες», προσθέτει.
Σε σχέση με τις παράπλευρες επιπτώσεις, το ΣΟΑΚ αναφέρει ότι αν και ο ΕΚΜ θεωρητικά αφορά συγκεκριμένο αριθμό και τύπο θέσεων εργασίας, όπως και τομέων, εντούτοις αναμφίβολα θα δημιουργήσει πιέσεις για αύξηση των απολαβών σε ένα πιο διευρυμένο αριθμό και τύπου θέσεων εργασίας, κάτι το οποίο θα πρέπει να συνυπολογιστεί κατά τη συζήτηση και τον καθαρισμό του ΕΚΜ.
Τέλος, αναφορικά με τη διαφάνεια και δημιουργία προηγούμενου, το ΣΟΑΚ αναφέρει ότι καθορισμός του ΕΚΜ θα πρέπει να γίνεται μέσα από διαφανείς και επιστημονικά θεσμοθετημένες διαδικασίες και όχι να είναι το αποτέλεσμα μιας διαπραγματευτικής διαδικασίας, η οποία θα εξαρτάται από το ποια πλευρά ή τομέας τη συγκεκριμένη περίοδο διαθέτει τη μεγαλύτερη διαπραγματευτική διαδικασία.