Σαουδική Αραβία: Ρεκόρ εκτελέσεων για δεύτερη διαδοχική χρονιά

Η Σαουδική Αραβία κατέγραψε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ιστορικό ρεκόρ εκτελέσεων, επιβεβαιώνοντας τη σκληρή στροφή του βασιλείου στη χρήση της θανατικής ποινής.
Σύμφωνα με τη βρετανική οργάνωση Reprieve, τουλάχιστον 347 άνθρωποι εκτελέστηκαν μέσα στο 2025, ξεπερνώντας το ήδη σοκαριστικό σύνολο των 345 εκτελέσεων του 2024. Πρόκειται, όπως σημειώνει η οργάνωση, για την πιο αιματηρή χρονιά από τότε που ξεκίνησε η συστηματική καταγραφή.
Οι τελευταίες εκτελέσεις αφορούσαν δύο Πακιστανούς υπηκόους, καταδικασμένους για αδικήματα που σχετίζονταν με ναρκωτικά. Συνολικά, περίπου τα δύο τρίτα των εκτελεσθέντων καταδικάστηκαν για μη θανατηφόρα αδικήματα ναρκωτικών -μια πρακτική που ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει ασύμβατη με τα διεθνή πρότυπα. Περισσότεροι από τους μισούς ήταν αλλοδαποί, γεγονός που, σύμφωνα με τη Reprieve, δείχνει ότι ο λεγόμενος «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» πλήττει δυσανάλογα τους πιο ευάλωτους.
Γυναίκες, δημοσιογράφος και διαδηλωτές ανάμεσα στους εκτελεσθέντες
Ανάμεσα στους εκτελεσθέντες βρίσκονται πέντε γυναίκες, ένας δημοσιογράφος, αλλά και δύο νεαροί άνδρες που ήταν ανήλικοι όταν φέρονται να συμμετείχαν σε διαδηλώσεις υπέρ της σιιτικής μειονότητας το 2011-2012. Οι Αμπντουλάχ αλ-Ντεραζί και Τζαλάλ αλ-Λαμπάν καταδικάστηκαν για «τρομοκρατία» έπειτα από δίκες που η Διεθνής Αμνηστία χαρακτήρισε κατάφωρα άδικες, βασισμένες σε ομολογίες που αποσπάστηκαν με βασανιστήρια.
Ιδιαίτερη διεθνή κατακραυγή προκάλεσε και η εκτέλεση του δημοσιογράφου Τούρκι αλ-Τζάσερ, ο οποίος είχε συλληφθεί το 2018 και καταδικάστηκε σε θάνατο για δημοσιεύματά του, με κατηγορίες περί τρομοκρατίας και εσχάτης προδοσίας. Η Unesco έκανε λόγο για «αποτρόπαια επίθεση στην ελευθερία της έκφρασης», ενώ οι «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» υπενθύμισαν ότι είναι ο πρώτος δημοσιογράφος που εκτελείται στο βασίλειο επί Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Η Reprieve καταγγέλλει ότι τα βασανιστήρια και οι αναγκαστικές ομολογίες είναι «ενδημικά» στο σαουδαραβικό σύστημα δικαιοσύνης. Συγγενείς θανατοποινιτών μιλούν για διαρκή τρόμο, καθώς οι οικογένειες συνήθως δεν ενημερώνονται εκ των προτέρων, δεν παραλαμβάνουν τις σορούς και δεν γνωρίζουν καν πού θάβονται οι εκτελεσθέντες.
Παρά τις εκκλήσεις του ΟΗΕ για άμεσο μορατόριουμ και την έντονη κριτική οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι σαουδαραβικές αρχές επιμένουν ότι η θανατική ποινή εφαρμόζεται «μόνο για τα πιο σοβαρά εγκλήματα» και ότι οι δικαστικές διαδικασίες είναι πλήρεις. Ωστόσο, για τους επικριτές του καθεστώτος, το μήνυμα είναι σαφές: η εσωτερική καταστολή συνεχίζεται, ακόμη κι αν το βασίλειο προβάλλει προς τα έξω μια εικόνα εκσυγχρονισμού και ανοίγματος.