Φορολογική μεταρρύθμιση: Η Βουλή πήρε τη μεγάλη απόφαση – Τι έγινε και τι αλλάζει εν τέλει

Απόφαση σταθμός της Βουλής σήμερα, καθώς 23 χρόνια μετά την προηγούμενη μεταρρύθμιση ενέκρινε το νέο φορολογικό καθεστώς της Κύπρου. Με την έγκριση του νομοθετικού πακέτου για τη φορολογική μεταρρύθμιση, πριν από λίγο από την Ολομέλεια της Βουλής, στηρίζονται οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, η μεσαία τάξη και οι οικογένειες με παιδιά και φοιτητές.
Παράλληλα, παραχωρούνται κίνητρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και την προσέλκυση και άλλων στην Κύπρο. Επιπλέον, δίνονται επιπλέον όπλα στο Τμήμα Φορολογίας για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Πολλές αλλαγές επιτεύχθηκαν μέσω κοινών τροπολογιών των κομμάτων που θα περιληφθούν στα τελικά κείμενα των νόμου. Επιπλέον, εγκρίθηκε και πρόταση νόμου για κατάργηση των τελών για τα χαρτόσημα. Ομόφωνα εγκρίθηκε και τροπολογία για μη φορολόγηση επενδυτικών δραστηριοτήτων ταμείων προνοίας.
Αναλυτικά οι βασικότερες αλλαγές που επέρχονται με την φορολογική μεταρρύθμιση είναι οι εξής:
Φυσικά πρόσωπα
–Αυξάνεται το αφορολόγητο στις €22.000 και θα παραχούνται επιπρόσθετες εκπτώσεις ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων και των εισοδημάτων.
-Για να καταστούν δικαιούχοι σε επιπρόσθετες φορολογικές εκπτώσεις το ετήσιο εισόδημα οικογένειας με ένα ή δύο τέκνα πρέπει να είναι €100 χιλ., για τρία-τέσσερα τέκνα αυξάνεται στις €150 χιλ. και για πολύτεκνες οικογένειες πέραν των πέντε τέκνων αυτό ανεβαίνει στις €200 χιλ.
–Οι φοροεκπτώσεις θα είναι κλιμακωτές για τα τέκνα και φοιτητές (μέχρι 24 ετών γυναίκες και άνδρες). Για ένα τέκνο και φοιτητή η έκπτωση θα είναι στα €1000, στο δεύτερο τέκνο και φοιτητή η απαλλαγή ανεβαίνει στα €1250 και από τον τρίτο και πάνω η έκπτωση θα είναι €1500. Για τους τόκους εξυπηρετούμενου δανείου και για ενοίκια η φορολογική έκπτωση θα είναι €2000 και για πράσινες επενδύσεις σε οικίες για την αγορά ηλεκτρικού οχήματος η έκπτωση θα είναι €1000. Παραχώρηση έκπτωσης μέχρι €500 επί του φορολογητέου εισοδήματος για ασφάλιστρα κατοικίας έναντι κινδύνου φυσικών καταστροφών. (Δεν περιλαμβάνονται στις απαλλαγές 1/5 από εισοδήματα).
-Υιοθέτηση νέων φορολογικών κλιμάκων. Για εισοδήματα από €22.001 μέχρι €32.000 ο φόρος θα είναι 20%. Εισοδήματα από €32.001 μέχρι €42.000 θα φορολογούνται με 25%. Ετήσιες απολαβές από €42.001 μέχρι €72.000 ο φορολογικός συντελεστής θα είναι 30%. Τα εισοδήματα πέραν των €72.001 θα υπόκεινται σε φορολογία 35%.
Για τις επιχειρήσεις και κυρίως τις κυπριακές θα ισχύουν από 1/1/2026 τα εξής:
-Καταργείται η λογιζόμενη διανομή μερίσματος στα κέρδη που κτώνται μετά την 1/1/2026.
– Μειώνεται ο συντελεστής επιβολής έκτακτης αμυντικής εισφοράς επί της πραγματικής διανομής μερίσματος από 17% στο 5%, για κέρδη που θα δημιουργηθούν μετά την 1/1/2026.
-Καταργείται η επιβολή έκτακτης αμυντικής εισφοράς στο εισόδημα από ενοίκια.
Για όλες τις επιχειρήσεις, ντόπιες και ξένες, θα εφαρμοστούν τα ακόλουθα:
-Αύξηση εταιρικού φόρου στο 15% από 12,5% που είναι σήμερα.
-Ειδικός τρόπος φορολόγησης των κερδών από διάθεση κρυπτοστοιχείων, 8%, για κέρδη εντός φορολογικού κέρδους
-Επεκτείνεται η περίοδος μεταφοράς ζημιών από 5 έτη στα 7 έτη,
–Επεκτείνεται μέχρι το 2030 η υπερέκπτωση 120% για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης άυλου περιουσιακού στοιχείου.
-Αυξάνεται σε €30.000 ,από €17.086 το μέγιστο όριο εξόδων ψυχαγωγίας που εκπίπτει για φορολογικούς σκοπούς,
-Ειδικός τρόπος φορολόγησης με σταθερό συντελεστή ύψους 8% επί των δικαιώματος προαίρεσης αγοράς μετοχών (stock options) στη βάση εγκεκριμένου σχεδίου παροχής εργοδότη,
-Οι χαριστικές πληρωμές που καταβάλλονται από εργοδότη εφάπαξ, υπόκεινται σε φορολογία εισοδήματος με οριζόντιο συντελεστή 20% και παραχωρείται αφορολόγητο ποσό ύψους €200.000 στις περιπτώσεις όπου οι χαριστικές αποζημιώσεις παραχωρούνται λόγω τερματισμού εργοδότησης.
Μέτρα κατά φοροδιαφυγής
-Υποχρεωτική πληρωμή ενοικίου πέραν των €500 μέσω τραπεζικού εμβάσματος ή ηλεκτρονικής πληρωμής. Το συγκεκριμένο μέτρο θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου του 2026.
-Υποχρεωτική υποβολή φορολογικής δήλωσης από όλα φυσικά πρόσωπα από την ηλικία των 25 ετών.
-Ο Έφορος Φορολογίας θα έχει τη δυνατότητα να ζητά την υποβολή κατάστασης ενεργητικού και παθητικού που να καλύπτει περίοδο έξι ετών και την υποχρεωτική τήρηση στοιχείων που υποστηρίζουν τη φορολογική δήλωση για έξι έτη.
-Ο Έφορος Φορολογίας θα μπορεί να απαιτεί φορολογικά τραπεζικά στοιχεία, πχ καταθέσεις, και από τις τράπεζες στην Κύπρο.
-Σφράγιση επιχειρήσεων για μη υποβολή φορολογικών δηλώσεων, για μη έκδοση νόμιμων αποδείξεων και για φορολογικές οφειλές. Ο φορολογούμενος θα έχει το δικαίωμα να αμφισβητήσει δικαστικώς την απόφαση.
-Δέσμευση μετοχών εταιρειών για φορολογικές οφειλές άνω των €100 χιλ.
Τέλος, απορρίφθηκαν και οι προτάσεις νόμου του ΑΚΕΛ για φορολόγηση ακινήτων για αξίες πέραν των €3 εκατ. και για κλιμακωτό τέλος σε εταιρείες.