Φορολογική μεταρρύθμιση: Χαμένοι οι χαμηλόμισθοι, περιορισμένα οφέλη για τη μεσαία τάξη, κερδισμένοι οι ισχυροί

Έντονη συζήτηση και πολιτικές αντιδράσεις συνεχίζει να προκαλεί η φορολογική μεταρρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση, με το ερώτημα «ποιος κερδίζει και ποιος χάνει» να βρίσκεται στο επίκεντρο. Σύμφωνα με όσα τέθηκαν στις σχετικές συζητήσεις, αλλά και όπως συνοψίζει σε δημόσια παρέμβασή του ο Γιώργος Κουκουμάς, η εικόνα που διαμορφώνεται είναι ξεκάθαρη και κοινωνικά άνιση.
Τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα εμφανίζονται ως οι μεγάλοι χαμένοι, καθώς δεν προβλέπεται κανένα ουσιαστικό όφελος για αυτά, ενώ την ίδια ώρα βρίσκονται αντιμέτωπα με την προοπτική νέων επιβαρύνσεων μέσω των λεγόμενων «πράσινων» φορολογιών. Πρόκειται για επιβαρύνσεις που αναμένεται να πλήξουν δυσανάλογα τα νοικοκυριά με το μικρότερο διαθέσιμο εισόδημα.
Η μεσαία τάξη, από την άλλη, φαίνεται να αποκομίζει περιορισμένα οφέλη, τα οποία —όπως επισημαίνεται— δύσκολα αντισταθμίζουν το αυξημένο κόστος ζωής και τις συνολικές οικονομικές πιέσεις των τελευταίων ετών. Τα όποια κέρδη χαρακτηρίζονται από πολλούς ως οριακά ή συμβολικά.
Στον αντίποδα, οι ουσιαστικά κερδισμένοι της μεταρρύθμισης φέρονται να είναι όσοι διαθέτουν πολύ υψηλά εισοδήματα, της τάξης των 5.000, 10.000 ή και 20.000 ευρώ μηνιαίως και άνω. Μαζί τους, ευνοημένοι εμφανίζονται οι μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων, οι μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και ο τραπεζικός τομέας.
Κρίσιμο σημείο της κριτικής αποτελεί το γεγονός ότι το κόστος των φορολογικών ελαφρύνσεων προς τους οικονομικά ισχυρούς εκτιμάται ότι μετακυλίεται τελικά στους πιο αδύναμους, δηλαδή σε εκείνους που δεν αποκομίζουν κανένα ή σχεδόν κανένα όφελος από τη μεταρρύθμιση.
Στο πολιτικό επίπεδο, η φορολογική φιλοσοφία της κυβέρνησης έχει χαρακτηριστεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ως «κοινωνικός φιλελευθερισμός». Ωστόσο, επικριτές της μεταρρύθμισης υποστηρίζουν ότι τα πραγματικά δεδομένα δείχνουν ένα διαφορετικό μοντέλο, στο οποίο οι ανισότητες όχι μόνο δεν μειώνονται, αλλά κινδυνεύουν να διευρυνθούν περαιτέρω.