Πόσο ακόμα θα αντέξουμε την κυκλοφοριακή ασφυξία;

Η καθημερινότητα του Κύπριου οδηγού έχει μετατραπεί σε μια παρατεταμένη δοκιμασία υπομονής. Οι δρόμοι μας, αντί να λειτουργούν ως γέφυρες που συνδέουν ζωές και δραστηριότητες, μοιάζουν ολοένα και περισσότερο με παγίδες χρόνου που ρουφούν ενέργεια, παραγωγικότητα και διάθεση. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα για το κυκλοφοριακό, την οποία παρουσίασε ο συγκοινωνιολόγος Λουκάς Δημητρίου, κάθε Κύπριος περνά κατά μέσο όρο 100 ώρες τον χρόνο μέσα στο αυτοκίνητο. Μια ολόκληρη εβδομάδα ζωής χαμένη στην αναμονή, στα φανάρια, στον εκνευρισμό της κίνησης. Κι αυτό αφορά μόνο τις μετακινήσεις με ιδιωτικό αυτοκίνητο.
Το στοιχείο αυτό δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει. Το 95% των μετακινήσεων στην Κύπρο γίνεται με ιδιωτικό όχημα, γεγονός που δημιουργεί μια άνιση πίεση στο οδικό δίκτυο μιας χώρας που, αν και μικρή σε έκταση, λειτουργεί σαν να ήταν σχεδιασμένη αποκλειστικά γύρω από το αυτοκίνητο. Για να διανύσουμε απόσταση 10 χιλιομέτρων χρειαζόμαστε κατά μέσο όρο 26 λεπτά — χρόνος που υπερβαίνει αυτόν πολλών μεγάλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών με πολλαπλάσιο πληθυσμό. Δεν είναι τυχαίο ότι στο Λονδίνο, σύμφωνα πάντα με την έρευνα, το 57% των πολιτών κάνει χρήση δημόσιων μεταφορών, ενώ στην Κύπρο το ποσοστό περιορίζεται μόλις στο 5%.
Ζούμε δηλαδή σε μια παράδοξη πραγματικότητα. Ενώ όλοι παραπονιόμαστε για την κίνηση, επιμένουμε να μεγαλώνουμε το πρόβλημα, παραμένοντας παγιδευμένοι στις συνήθειές μας, ακριβώς επειδή η χώρα δεν μας δίνει πραγματικές εναλλακτικές λύσεις. Ο κ. Δημητρίου το περιγράφει εύστοχα: λύση στο κυκλοφοριακό θα υπάρξει μόνο αν ο κόσμος βγει από το αυτοκίνητο. Πώς, όμως, να το πράξει όταν οι επιλογές είναι περιορισμένες, τα δρομολόγια των λεωφορείων συχνά ανεπαρκή και η αίσθηση αξιοπιστίας ανύπαρκτη;
Η συζήτηση λοιπόν δεν μπορεί να εξαντλείται στο ότι «οι οδηγοί πρέπει να αλλάξουν νοοτροπία». Η πολιτεία οφείλει να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις εκείνες που είναι αναγκαίες για να αλλάξει πραγματικά αυτή η νοοτροπία. Χρειαζόμαστε άμεσες επενδύσεις σε δημόσιες μεταφορές, δίκτυα ποδηλατοδρόμων, ασφαλείς πεζοδρομήσεις και έξυπνες λύσεις μετακίνησης. Χρειαζόμαστε αξιόπιστα μέσα, που δεν θα αποτελούν λύση ανάγκης, αλλά επιλογή.
Αν συνεχίσουμε έτσι, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να προσθέτουμε ώρες χαμένες στον δρόμο και να μιλάμε για την κίνηση σαν φυσικό φαινόμενο, σαν κάτι αναπόφευκτο. Όμως δεν είναι. Η ταλαιπωρία που ζουν καθημερινά οι Κύπριοι οδηγοί δεν αποτελεί κανόνα της ζωής στη σύγχρονη εποχή, είναι αποτέλεσμα πολλών χρόνων αδράνειας.
Η συζήτηση γύρω από το κυκλοφοριακό δεν πρέπει να μας κουράζει. Πρέπει να μας κινητοποιεί. Γιατί κάθε επιπλέον λεπτό που χανόμαστε μέσα σε ένα αυτοκίνητο, είναι ένα λεπτό που αφαιρείται από τη ζωή μας και κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να το ξοδεύει άσκοπα.
[email protected]