Το 2025 ανάμεσα στα τρία θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί, σύμφωνα με τους επιστήμονες

Το 2025 συγκαταλέγεται στα τρία θερμότερα έτη που έχουν καταγραφεί ποτέ παγκοσμίως, σύμφωνα με νέα ανάλυση επιστημόνων, με την υπερθέρμανση του πλανήτη να εντείνεται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας και των εκπομπών από ορυκτά καύσιμα.
Όπως επισημαίνουν ερευνητές του World Weather Attribution, ήταν η πρώτη φορά που ο μέσος όρος της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε βάθος τριετίας ξεπέρασε το όριο του 1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα - το ανώτατο όριο που είχε τεθεί με τη Συμφωνία του Παρισιού ως κρίσιμο για την αποφυγή των χειρότερων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Παρά την παρουσία του φαινομένου La Niña, που παραδοσιακά λειτουργεί ψυκτικά για τον πλανήτη, οι θερμοκρασίες παρέμειναν σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Οι επιστήμονες αποδίδουν την εξέλιξη αυτή στη συνεχιζόμενη καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, που απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα.
«Αν δεν σταματήσουμε πολύ γρήγορα την καύση ορυκτών καυσίμων, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκρατήσουμε την υπερθέρμανση σε ασφαλή επίπεδα», προειδοποιεί η Friederike Otto, συνιδρύτρια του World Weather Attribution.
Χρονιά ακραίων φαινομένων
Η ανάλυση των επιστημόνων καταγράφει 157 ακραία καιρικά φαινόμενα μέσα στο 2025, τα οποία προκάλεσαν εκατοντάδες θανάτους, τεράστιες οικονομικές ζημιές και κήρυξη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε πολλές χώρες. Από αυτά, εξετάστηκαν σε βάθος 22 περιπτώσεις.
Τα κύματα καύσωνα αναδείχθηκαν ως το πιο φονικό ακραίο φαινόμενο της χρονιάς, με ορισμένα από αυτά να είναι έως και δέκα φορές πιο πιθανά σε σύγκριση με πριν από μία δεκαετία, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Παράλληλα, η παρατεταμένη ξηρασία συνέβαλε σε εκτεταμένες πυρκαγιές σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Τουρκία, ενώ καταρρακτώδεις βροχές και πλημμύρες στο Μεξικό άφησαν πίσω τους δεκάδες νεκρούς και αγνοούμενους. Στην Ασία, ισχυροί μουσώνες και τυφώνες ανάγκασαν εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Όρια προσαρμογής και πολιτικά εμπόδια
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η συχνότητα και η ένταση των ακραίων φαινομένων αρχίζουν να ξεπερνούν τις δυνατότητες προσαρμογής πολλών κοινωνιών, ιδιαίτερα σε φτωχότερες ή πιο ευάλωτες χώρες. Ταυτόχρονα, οι διεθνείς διαπραγματεύσεις για το κλίμα εξακολουθούν να κινούνται αργά, χωρίς σαφή δέσμευση για άμεση απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Παρότι αναγνωρίζεται πλέον ευρέως ότι ο πλανήτης θα ξεπεράσει προσωρινά το όριο του 1,5°C, οι ειδικοί επιμένουν ότι η μείωση των εκπομπών μπορεί ακόμη να περιορίσει τις πιο καταστροφικές συνέπειες.
«Η πρόοδος υπάρχει, αλλά δεν αρκεί», συνοψίζουν οι επιστήμονες, τονίζοντας πως το 2025 αποτελεί ένα ακόμα ηχηρό προειδοποιητικό σήμα για την κλιματική κρίση και τις επιλογές που θα κρίνουν το μέλλον του πλανήτη.
Με πληροφορίες από Associated Press